HET PARIJS VAN ISIS

Parijs zou haar naam te danken hebben aan de Egyptische godin Isis. Maar wat doet Isis in Frankrijk en waarom weten wij niet meer dat Isis zo belangrijk was, dat zelfs Parijs naar haar is vernoemd?

Met een 18e eeuwse kaart als uitgangspunt gingen kunsthistorica Karin Haanappel en fotograaf Bernd Haanappel op zoek naar de sporen van Isis in Parijs. Op de kaart staat heel duidelijk de tempel van Isis aangegeven en dat blijkt exact de plek te zijn van de kerk Saint-Sulpice, precies op de oude nulmeridiaan. Zou deze kerk de Saint-sur-Isis zijn? De kerk wil er in ieder geval na de Da Vinci Code niets meer van weten. De stad Parijs zwijgt ook als het graf. Maar Napoleon deed dat niet. In tegendeel.

Isis zou op haar boot de ster Sirius - haar ster - hebben gevolgd naar een eiland met de vorm van een boot, midden in de Seine, het Ile de la Cité. Daar werd een tempel gebouwd op de boegbeeldplek van het bootvormige eiland. De Notre Dame staat symbool voor het boegbeeld.

Napoleon was weg van deze visie en liet het stadswapen van Parijs aanpassen. Hij ontwierp een historische as die het Egypte-langs-de-Seine moest verbeelden: van de Arc de Triomphe via Obelisk en Louvre naar de Fontaine du Palmier. Hij kwam er ook achter dat een beeld van Isis dat als beeltenis van Maria heel lang in de kerk van Saint-Germain-des-Prés had gestaan, pas in de 16e eeuw was vernield. In het hele Romeinse rijk was de Isis-cultus zeer populair geweest en bij de overgang naar het Christendom werd Maria symbolisch de nieuwe Isis. Toen het Isis/Mariabeeld werd vernield, ontstond er een grote verering voor La Vierge Noir de Paris en daarmee was Isis overgegaan in de Zwarte Madonna.

Karin Haanappel is in 1994 afgestudeerd in Kunstgeschiedenis en Algemene Letteren in Utrecht. Daarna volgde zij een postdoctorale lerarenopleiding en richtte haar eigen bureau op voor cultuureducatie. Daarnaast ging zij ook prehistorische culturen, mythen en Jungiaanse psychologie bestuderen. Vrouwelijke kunstenaars hebben haar speciale belangstelling, wat resulteerde in een boek over vergeten vrouwelijke kunstenaars: ‘ Herstory of Art’. Ook schreef zij ‘Het Parijs van Isis’.