zondag 28 september 2014 - 10.30

GILLES QUISPEL EN DE GNOSIS

lezing door Leo Köhlenberg

Gnosis is een universeel begrip voor innerlijke wijsheid.  In de oudheid is het al een beginsel, zoals de Tao in China. Het Hermetisme, met dezelfde innerlijke ervaring, is afkomstig uit Griekenland en Egypte. In onze tijd kennen wij de Gnosis voor een belangrijk deel uit de geschriften die in 1945 gevonden zijn in Nag Hammadi. Professor Gilles Quispel  (1916-2006) heeft daar een bijzondere rol in gehad.

Quispels hele leven is vervuld geweest van de Gnosis. Op de middelbare school kwam hij er al mee in aanraking; zijn docent Oude Talen was er op gepromoveerd. Gilles studeerde universitair eerst Oude Talen, maar promoveerde in oorlogstijd cum laude op de Gnosis met ‘De bronnen van Tertullianus adversus  Marcionem’. Na de oorlog bleef hij zich bezig houden met de gnostiek. Zo gaf hij in 1947 in de Zwitserse plaats Ascona een lezing over de Gnosis bij Carl Gustav Jung.

Belangrijk was ook de aankoop in Brussel, in 1951, van de Codex uit de Nag Hammadi geschriften. Na overleg van Quispel met kringen in Caïro, kwamen al deze geschriften in 1956 naar het Westen. Koningin Juliana heeft hier een aparte rol in gespeeld. Zij had altijd als diepvrome, maar ook geestige vrouw, persoonlijk contact met Quispel. Daarover bestaan enkele bijzondere, ook humoristische verhalen. In ons land waren de contacten met Quispel over geloofszaken aanvankelijk niet erg veelvuldig. In latere jaren groeide de belangstelling, ook in het buitenland. In die tijd ontstonden ook televisieseries met hem zoals ‘De Verliezers’ van de NCRV en ‘de Geschiedenis van de Gnosis’ van Teleac.

Leo Köhlenberg heeft kerkmuziek gestudeerd aan het Utrechts conservatorium. In 1973 werd hij cantor-organist in Wassenaar. In 1993 ontving hij van minister d’Ancona een prijs voor zijn musical ‘Esther’. Er verschijnen nog steeds composities van hem bij Intrada Muziekuitgave. Leo Köhlenberg kwam in contact met Quispel tijdens de compositie van ‘Evangelium Veritatis’, een oratorium gebaseerd op de tekst van het Evangelie der Waarheid. In 2013 verscheen zijn boek ‘Gnosis als Wereldreligie, leven en werk van Gilles Quispel’.

Kosten lezing:  € 12,00